یادگیری مطالب، کلید بسیاری از پیشرفت ها است. روش های یادگیری در افراد مختلف با توجه به چگونگی دریافت، پردازش و درک مطالب در ذهن، متفاوت است. یادگیری سریع مطالب، نیاز به قرص و داروی خاصی ندارد!‌ تنها کافی است روش یادگیری مناسب خود را بشناسید. در این مقاله می‌خواهیم به انواع روش‌های یادگیری بپردازیم و در مورد بهترین روش یادگیری صحبت کنیم.

روش‌های یادگیری

همان‌طور که تمام انسان‌ها ازلحاظ ظاهری و رفتاری با یکدیگر تفاوت دارند، ذهن و قدرت یادگیری آن‌ها نیز باهم متفاوت است.

برای درک بهتر موضوع قدرت و نوع یادگیری افراد، می‌توانیم درس خواندن را مثال بزنیم.

فرض کنید شما برای درس خواندن فقط کافی است به کتاب نگاه کنید و مطالب را روخوانی کنید تا به‌خوبی آن‌ها را به ذهن بسپارید.

ولی یکی از دوستان شما عادت دارد برای درک بهتر موضوع، دروس را با صدای بلند بخواند تا با شنیدن صدای خود، خیلی بهتر موضوع و مطالب را درک کند!

همان‌طور که متوجه شدید روش یادگیری شما و دوستتان باهم متفاوت است! حال که به یک نگاه کلی دست پیدا کردیم بیایید کامل‌تر درباره این موضوع صحبت کنیم و پس از شناخت انواع روش‌های یادگیری، به این نتیجه برسیم که بهترین روش یادگیری کدام است؟

انواع روش‌های یادگیری (VARK)

بسیاری از دانشمندان و پژوهشگران پس از تحقیق در زمینه روش‌های یادگیری افراد، به این نتیجه رسیدند که روش‌های یادگیری را نمی‌توان به دسته‌های بهتر یا بدتر تقسیم کرد! بلکه این افراد و ویژگی‌های فردی و شخصیتی آنان است که تعیین می‌کنید تا کدام روش برایشان مناسب‌تر و بهتر است!

انواع روش‌های یادگیری به‌طورکلی به چهار دسته تقسیم می‌شوند که در ادامه به آن می‌پردازیم.

روش یادگیری دیداری یا بصری (Visual)

روش یادگیری دیداری یا بصری مختص افرادی است که برای درک بهتر و سریع‌تر مطالب، تنها به یک ارتباط بصری نیاز دارند! درواقع این افراد، اطلاعات را مانند یک نمودار یا یک تصویر در ذهن خود ثبت می‌کنند.

افرادی که با روش دیداری می‌توانند مطالب را یاد بگیرند باید زمان را خیلی خوب مدیریت کنند و سرعت مطالعه خود را بالا ببرند. درنهایت با برقرار کردن ارتباط میان مطالب، هر مطلب را به شکل یک نمودار یا نقشه در ذهن خود تصویر می‌کنند! این افراد رابطه منطقی بین اطلاعات پیدا می‌کنند تا به‌راحتی بتوانند موضوعات را به خاطر بسپارند.

مهم‌ترین ویژگی افراد با یادگیری دیداری را در زیر بیان کرده‌ایم.

-         اولین و مهم‌ترین ویژگی این افراد این است که موضوعات را با دیدن بهتر یاد می‌گیرند تا با شنیدن یا سایر روش‌های دیگر!

-         این دسته از افراد صبر و حوصله کمی دارند و صحبت دیگران را راحت قطع می‌کنند.

-         افراد با ویژگی یادگیری دیداری، خیلی سریع و تند صحبت می‌کنند و بر روی کلمات خود دقت به خرج نمی‌دهند.

روش یادگیری شنیداری (Aural / Auditory)

بسیاری از ما دوستان و نزدیکانمان را دیده‌ایم که برای بهتر یادگرفتن درس‌ها، عادت دارند با صدای بلند جملات را بخوانند! یا بعضی مواقع به جهت بهتر درک کردن موضوعات، برای جملات و فعل‌ها قافیه می‌سازند!

قطعاً درس خواندن در کنار این افراد کمی سخت خواهد شد ولی باید بدانید که این دسته از افراد نیاز دارند تا با توجه به ویژگی‌های شخصیتی‌شان، مطالب را با صدای بلند بخوانند. با صدای بلند خواندن موضوعات باعث می‌شود کلمات خیلی راحت‌تر در ذهن این افراد نقش ببندد.

مهم‌ترین ویژگی شخصیتی افراد با یادگیری شنیداری را در ادامه بیان می‌کنیم تا بیشتر این افراد را بشناسید.

-         افراد با ویژگی شنیداری، هوش موسیقایی خیلی خوبی دارند!

-         این افراد ترجیح می‌دهند برای یادگیری بهتر، مطالب را به‌صورت شفاهی بشنوند.

-         این دسته از افراد بسیار شمرده صحبت می‌کنند و به‌خوبی به صحبت‌های دیگران گوش می‌سپارند.

روش یادگیری نوشتاری / خوانداری (Reading / Writing)

این دسته از افراد برای یادگیری مطالب نیاز دارند تا با متن موردنظر در تماس باشند! یعنی یا متن موضوعات را بخوانند یا از روی مطالب بنویسند و یادداشت بردارند.

این افراد برخلاف دسته‌های قبلی، به شنیدن مطالب یا دیدن نمودارها و تصاویر علاقه‌ای ندارند. این افراد دوست دارند همیشه متون کتاب را بخوانند و مستقیماً با آن ارتباط برقرار کنند.

از مهم‌ترین خصوصیت‌های افراد با ویژگی نوشتاری / خوانداری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

-         این دسته از افراد با امتحانات کتبی ارتباط بهتری برقرار می‌کنند.

-         این افراد زمانی که مطالب را بر روی کاغذ بنویسند، راحت‌تر و سریع‌تر می‌توانند موضوعات را درک کنند.

-         افراد با ویژگی نوشتاری، از نوشتن مطالب و بر روی کاغذ آوردن آن‌ها لذت بیشتری می‌برند.

روش یادگیری حرکتی (Kinesthetic)

افراد با ویژگی یادگیری حرکتی نیاز دارند تا برای درک و شناخت موضوعات، به فعالیت‌های حرکتی و فیزیکی بیشتری بپردازند. مثلاً بعضی از افراد از سنین کودکی با لمس وسایل و باز و بسته کردن پیچ و مهره اسباب‌بازی‌ها، تجربیاتی برای خود کسب می‌کردند. این افراد از این کار خود نه‌تنها لذت می‌بردند بلکه با این اعمال به یادگیری موضوعات و درک محیط خود می‌پرداختند!

پس فرایند یادگیری در این دسته از افراد، شامل حرکات فیزیکی و فعالیت‌های بدنی بیشتر می‌شود.

برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های افراد با یادگیری حرکتی در ادامه آمده است.

-         مهم‌ترین وجهه شخصیتی این افراد این است که دیرتر از بقیه تصمیم می‌گیرند!

-         این افراد برای درک بهتر مطالب، تمام حواس پنج‌گانه خود را به کار می‌بندند.

-         افراد با یادگیری حرکتی، علاقه‌مند به روش آزمون‌وخطا هستند و دوست دارند اشیاء را لمس کنند.

-         این افراد نسبت به سایر دسته‌های ذکرشده، بسیار آرام‌تر و شمرده‌تر صحبت می‌کنند.